İNSANLIK TARİHİ VE ANARŞİSTLER
19 Aralık 2021’de Gazedda Kıbrıs’da
‘Ya insanlık tarihi hakkında öğrendiğiniz her şey yanlışsa?’ başlığı altında bir yazı yayınlandı.
Bu yazı ile ‘The atlantic.com’ da yayınlanan “Human History Gets a Rewrite
A brilliant new account upends bedrock assumptions about 30,000 years of change.
By William Deresiewicz
OCTOBER 18, 2021”
aynı kitabı konu edinmekte ve aynı konuları işlemektedir.
Ele alınan konu-ele alınan kitap hakkındaki görüşerim şunlardır.
- William Deresiewicz'in in anlatıya-kitaba- bakışı (Marksist açıdan düşünülürse) doğru değildirç Dolayısıyla da bahsi ggeçen kitaptaki The Dawn of Everything: A New History of Humanity deki görüşler de Marksist değil. “Hikâye şöyle ilerliyor”daki görüşler Marksist değil!
- Marksist olmayanlar her zaman Agamemnon gibi “Krallar” ve onun dönemindeki “imparatorluklar”a işaret ederler- ama onun bir o bildiğimiz krallardan değil, (demir çağda) bir geçiş figürü olduğu ve Akhilleus'un-ve diğerlerinin- bile onun emirlerine uymadığı açıkça belirtilir. Onlar işlerini iyi yaptıkları sürece toplum tarafından itaat edilen soylulardır! Kölelik ve dolayısıyla devlet henüz orada değil. Başlangıçları orada.
- Bu nedenle, her örgütlü toplumun ihtiyaç duyduğu ve sahip olduğu (en küçük kabilelerde bile) hiyerarşi bürokrasi değildir, çünkü siyasi değildir - devlet değildir. Tüm Trotlar ve Anarkolar bu basit kafa karışıklığına aşıktır. Politika ve devlet ve dolayısıyla bürokrasi, örgütlenme, hiyerarşi ve hak ettikleri saygı nedeniyle insanlara - çoğunlukla yaşlılara - itaat etmekten farklıdır. Kölelik öncesi toplumlarda bu vardır ve bu devlet ve siyaset değildir - yalnızca dahi anarkolar ikisini karıştırır - bildiğimiz gibi anarşistler baş aşağı duran burjuvalardır.
- Ve elbette ‘seçim’ ama o meşhur seçim yeni bir şey değil - (Süt Hırsızı Bayan Thatcher'ın bahsettiği seçeneklerden biri değil, dahi konuşması anarkonun bahsini ettiği seçenek…). Anarkolar her zaman şöyle düşünür: Keşke kapitalizmden kaçınmayı seçseydik… o zaman bunların hiçbiri olmayacaktı. Seçme hakkımız ve imkânımız var o halde akıllıca seçim yapmalıyız - bir anarko dehasının seçeceği gibi… determinizm yok… Elbette tüm bunlar basit bir soruyu sormamaya dayanıyor: neden bir kişi-bir toplum- bir yolu seçer de başka bir yolu seçmez? Burada sunulan tek seçenek yanlış yola saptığımızda -doğru yolu seçme yeteneğinde olan- dahi anarkolara sahip olmadığımızdır! Marksistlerin önerisi basittir: er ya da geç maddi koşullar ve dolayısıyla - bu maddi koşullar temelinde -bu üretim teknikleri temelinde ortaya çıkan ekonomi -sınıflar, bizi seçim yapmaya zorlar. Burjuvaziden kurtulmak gibi parlak fikirlere, ancak ve ancak bu tür fikirleri üretmemizi mümkün kılan maddi şartlar oluştuğunda üretebiliriz. Dolayısıyla da bu görevi yerine getirmemizi mümkün kılacak türde örgütler kurabiliriz. Anarşistlerle böyle şeylere ihtiyacınız yok. Tek ihtiyacınız olan şey, diyelim ki 10000 yıl önce dünyaya gelmiş olan dahi bir anarşist ve biz onun yapacağı doğru seçimler sayesinde doğrudan modern komünizme gitmiş ve tüm bu savaşlardan, açlıktan ve burjuva pisliklerden kaçınmış olurduk. Ah, bir anarşistin tepetaklak bir burjuva olduğunu - başının üstünde duran bir burjuva olduğunu hatırlattım mı?
- Bu tür toplumların saygın yöneticileri olan aristokratlar da dahil olmak üzere, tüm üyeleri için bolluk üretebilen birçok örgüt vardır. Aristokratların tüm topluluk tarafından çok saygı gördüğü ve topluluğun hala komünist olduğu Amazon toplumlarını veya Pasifik adalarını düşünün. Atina ve Sparta'nın köleleştirdiği bütün topluluklar da böyleydi. Devleti sınıf farklılaşmasından koparan bu fikir -ki bu kitaptaki en önemli fikir bu gibi görünüyor, ki bu anarkolar açısından tipiktir, ve bu anarkoların kafaları üstünde duran burjuvalar olduğu şeklindeki Marksist görüşü doğrular. Devletin herhangi seçim, herhangi bir örgüt ya da başka bir şey seçimi olduğu önerildiği sürece ve bunların üretimin gelişmesinin bir sonucu olarak ortaya çıkan sınıf farklılıklarıyla hiçbir ilgisinin olmadığı ilan edildiği müddetçe her şey uygundur. Marksist olmadığı sürece her şey uygundur. Toplum, “seçimler” nedeniyle şu ya da bu şekilde örgütlenir. İşte size Marksizm’den nefret eden anarşizm!
- Anarşistler gerçekten burjuvadır - onlar asırlar önce başları üzerinde duran burjuvalardı, şimdi onlar başları üzerinde duran ve aynı zamanda durmayan burjuvalar, yani artık başlarının üzerinde bile duramayan burjuvalar!
- William Deresiewicz, “Kitap muhteşem bir karmaşadan ibaret” diyor. Kitap hakkında yazdıkları doğruysa, vardığı sonuç da doğrudur. Ama bundan çok William Deresiewicz’in kendisi muhteşem bir karmaşa. Ama bu karışıklık burjuvazi için çok faydalı! Bu karışıklık çok para eder!
Nusret Şen
https://www.theatlantic.com/magazine/archive/2021/11/graeber-wengrow-dawn-of-everything-history-humanity/620177/?fbclid=IwAR2NHC3krDS22dI_qsv-XBCi83D5zZS7EOjWliX23lEZAhin7EZI5VvYSrM
https://gazeddakibris.com/ya-insanlik-tarihi-hakkinda-ogrendiginiz-her-sey-yanlissa/?fbclid=IwAR01nuLIaa_Dp3JnSR6q2fZ4RDJ1yz5WXT8kynadB9pWFjVKpUIqWcfyTqo